Дәстүрлі және инновациялық басқару модельдерінің Қазақстандағы тиімділігі

Заманауи экономикада басқару модельдері маңызды рөл атқарады. Дәстүрлі және инновациялық басқару модельдері ұйымдардың тиімділігін арттыруда әртүрлі тәсілдер ұсынады. Бұл мақалада аталған модельдердің негізгі ерекшеліктері мен артықшылықтары Қазақстанда қалай қолданылатынына назар аударылады.

Дәстүрлі басқару моделі

Дәстүрлі басқару моделі — бұл басқару жүйесінің классикалық тәсілі, ол иерархиялық құрылымды, анықталған лауазымдарды, процестердің стандартталуын қамтиды. Дәстүрлі модельдің басты принциптері мыналар:

• Иерархиялық құрылым: Басқару деңгейлері анықталады, басшылар мен орындаушылар арасындағы байланыс формалданған.
• Стандартталған процестер: Процесстер алдын ала анықталған, стандарттарға сай болуы қажет.
• Ресурстарды басқару: Ресурстар белгілі бір жоспарлар бойынша бөлінеді, нәтижелер жоспарланған нәтиже бойынша бағаланады.

Артықшылықтары

Дәстүрлі модельдің бірнеше артықшылықтары бар:

• Процесстердің анықтылығы мен стандартталуы.
• Басқару деңгейлерінің анық болуы команданың бірлігін нығайтады.
• Басшылардың жауапкершілігінің нақты бөлінуі.

Инновациялық басқару моделі

Инновациялық басқару моделі — бұл өзгермелі нарық жағдайларына бейімделетін, технологияларды енгізуге, шығармашылыққа және команда жұмысына басты назар аударатын басқару жүйесі. Инновациялық модельдің негізгі принциптері:

• Икемділік: Ұйымда өзгерістерге тез жауап беру қабілеті.
• Шығармашылық: Жаңа идеяларды қолдау, инновациялық шешімдерді енгізу.
• Командалық жұмыс: Барлық қызметкерлердің белсенді қатысуы, командалық рухты нығайту.

Артықшылықтары

Инновациялық модельдің артықшылықтары:

• Нарықтағы өзгерістерге оңай бейімделу.
• Жаңа өнімдер мен қызметтерді тез дамыту.
• Дамудың үздіксіздігі мен тұрақтылығы.

Дәстүрлі және инновациялық модельдердің салыстырылуы

Дәстүрлі және инновациялық басқару модельдерін салыстырғанда бірнеше негізгі айырмашылықтарды байқауға болады:

Параметр	Дәстүрлі басқару моделі	Инновациялық басқару моделі
Басқару құрылымы	Иерархиялық	Икемді
Процесстер	Стандартталған	Ашық, жаңашыл
Команда жұмысы	Басшылыққа тәуелді	Тең құқылы, шығармашылық

Қазақстандағы басқару модельдері

Қазақстан экономикасы халықаралық нарықта бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатында басқару модельдерін жаңартуға бағытталған. Дәстүрлі модельдің артықшылықтарын назарға ала отырып, әкімшілік құрылымда да, бизнес саласында да инновациялық модельдер енгізілуде. Қазақстандағы ұйымдар инновациялық басқару модельдерін қолдану арқылы процестерді оңтайландырып, жаңа идеяларды жүзеге асыруда. Осыған байланысты, елімізде инновациялық экожүйенің дамуы байқалуда.

Дәстүрлі және инновациялық басқару модельдері Қазақстанның экономикалық дамуына үлес қосуда. Дәстүрлі модель тиімділікті қамтамасыз ете отырып, жоспарлы басқару элементтерін сақтауды талап етеді. Инновациялық модель, өз кезегінде, нарықтағы өзгерістерге жылдам жауап беруге, жаңа технологияларды енгізуге мүмкіндік береді. Қазақстан ұйымдарына осы модельдердің тиімді комбинациясын табу арқылы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға мүмкіндік бар.