Сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару: Барлық аспектілер

Сынақ мерзімі – жұмыс беруші мен қызметкер үшін екі тараптың да бір-бірін толық түсінуге мүмкіндік беретін маңызды кезең. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес, сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару кейбір ерекшеліктерді ескермей жүзеге асырылмайды. Бұл мақалада біз сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару тәртібі, заңды нормалар мен практика бойынша кеңестер береміз.

Сынақ мерзімі туралы түсінік

Сынақ мерзімі – бұл жұмыс берушінің жаңа қызметкердің кәсіби біліктілігін, еңбек қабілетін және ұжымға бейімделуін бағалауға арналған кезең. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 35-бабына сәйкес, сынақ мерзімі 3 айдан аспауы тиіс, алайда кәсіпорынның саясатына байланысты бұл мерзімді 6 айға дейін созуға болады.

Сынақ мерзіміндегі жұмыстан шығару кезінде ескерілетін заңдар

Сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару үшін жұмыс беруші мынадай себептерді негізге ала алады:

• Жұмыстың сапасы мен тиімділігінің төмендігі;
• Кәсіби міндеттерін орындау барысында байқалған кемшіліктер;
• Ұжыммен араласу және коммуникация мәселелері.

Жұмыстан шығару рәсімі

Сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару рәсімі мынадай қадамдарды қамтиды:

1. Хабардар ету: Жұмыс беруші қызметкерді жұмыстан шығару туралы шешім қабылдаған жағдайда, оған бұл туралы ауызша және жазбаша түрде хабарлауы тиіс.
2. Жазбаша өтініш: Қызметкер жұмыстан шығудың себептерін және оны тоқтату туралы жазбаша өтінішін сұрау қажет.
3. Акт құру: Жұмыс беруші қызметкерді жұмыстан шығарғаны туралы акт құрып, оған екі тараптың да қолын қоюды қамтамасыз етуі керек.
4. Құжаттарды рәсімдеу: Жұмыстан шығару кезінде барлық қажетті құжаттарды (жұмыс кітапшасы, айлық есеп айырысу) рәсімдеу маңызды.

Қызметкердің құқықтары

Сынақ мерзіміндегі қызметкердің де құқықтары бар. Ол:

• Әрқашан өзінің еңбек құқықтары мен міндеттерін білуі тиіс;
• Жұмыстан шығару туралы шешіммен келіспеген жағдайда, шағым жасауға құқылы;
• Талаптарға сәйкес жұмыстан шығару кезінде өзіне тиесілі барлық өтемақыны алуға құқылы.

Сынақ мерзіміндегі қызметкерді жұмыстан шығару процессі Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жүзеге асырылуы керек. Жұмыс беруші заңды талаптарды, рәсімдерді және қызметкердің құқықтарын ескере отырып, бұл процесті жария және әділетті түрде жүргізуі тиіс. Дұрыс рәсімдеу еңбек қатынастарындағы даулардың алдын алуға және кәсіпорынның тұрақтылығын қамтамасыз етуге көмектеседі.