Махрам деген не?

Махрам (араб. محرم) — Ислам дінінде, ер немесе әйел адамға мәңгілікке үйленуге болмайтын жақын туысы. Әйел адам үшін махрам болатын ер адам оның қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, шариғат бойынша қорғаушысы ретінде танылады. Бұл ұғым әсіресе сапарға шығу, намаз оқу, үйлену және хиджаб кию сияқты діни міндеттерде маңызды рөл атқарады.

Негізгі кілт сөздер: махрам деген не, махрам кім, исламдағы махрам, сапар және махрам

Махрамның маңызы

Махрам ұғымы исламда әйелдердің қауіпсіздігі мен ар-намысын сақтау үшін енгізілген. Шариғат бойынша, балиғатқа толған мұсылман әйел ұзақ сапарға жалғыз шығуға болмайды, онымен бірге махрам болу қажет. Бұл ереже әйел адамның жәбірленуінен немесе қоғамда орынсыз жағдайларға ұшырауынан қорғайды.

Қандай адамдар махрам болып есептеледі?

Төменде әйел адам үшін махрам болып саналатын туыстардың тізімі келтірілген:

Туғаннан махрам:

• Әкесі

• Атасы (әкесінің де, анасының да)

• Ағасы (анасы жағынан да, әкесі жағынан да)

• Інісі

• Баласы

• Немересі

• Ағасының баласы (бұл кей жағдайда махрам болмайды)

Емізуден махрам (радâ):

• Емізген анасы

• Емізген анасының балалары

Некеден махрам:

• Күйеуі

• Күйеуінің әкесі

• Күйеуінің аталары

• Өгей баласы (егер некелескеннен кейін әйел күйеуінің баласын емізбесе)

Сапарға шыққанда махрам қажет пе?

Пайғамбар Мұхаммед (с.ғ.с.) хадистерінде: «Аллаға және Ақырет күніне сенетін әйел адам махрамсыз үш күндік (кей риуаятта бір күндік) сапарға шықпасын» делінген. Сондықтан қажылыққа бару, шетелге шығу немесе ұзақ сапарлар кезінде әйел адамның қасында махрам ер адамның болуы шарт етіледі.

Бүгінгі таңда кейбір елдерде (мысалы, Сауд Арабиясы) қажылыққа баратын әйелдерге махрамсыз рұқсат берілген жағдайлар бар. Дегенмен, ислам дінінің классикалық үкімдеріне сүйенсек, махрамның болуы маңызды.

Махрам және исламдағы тәртіп

Махрам ұғымы исламда некеге, қарым-қатынасқа және күнделікті өмірге қатысты көптеген үкімдерге әсер етеді. Мысалы:

• Махрам емес ерлермен оңаша қалуға болмайды (халуа).

• Хиджаб тек махрам емес адамдардан жабылу үшін қажет.

• Неке тек махрам емес адамдар арасында ғана жасалады.

Махрам — исламдағы маңызды ұғымдардың бірі. Ол әйелдің ар-намысын, қауіпсіздігін және шариғат тәртібін қорғау үшін енгізілген. Махрам болу тек туыстыққа ғана емес, діндегі кейбір шарттарға да байланысты. Сондықтан мұсылмандар үшін бұл мәселені жақсы түсіну және дұрыс қолдану маңызды.